Loemedia

Loemedia - Weet wat er speelt!

advertentie
Geschreven door Julia Hofland | VRMG
1 augustus 2025 17:00


Hoe Voorthuizen uitgroeide tot toeristische trekpleister
Foto: Hoe Voorthuizen uitgroeide tot toeristische trekpleister
Vakantiepark Ackersate in de jaren '70 | Foto: Gemeentearchief Barneveld

VOORTHUIZEN - "Maar waarom komen 's zomers zooveel logeergasten naar Voorthuizen?" Die vraag stelde de schrijver van een van de allereerste VVV gids van Voorthuizen begin vorige eeuw al aan zichzelf. "Ons dorp schijnt voor Stedelingen een bijzondere aantrekkingskracht te bezitten, want wie er eens geweest is, komt een volgend jaar weer." Ruim honderd jaar later lijkt de situatie onveranderd. In de zomermaanden kun je in Voorthuizen niet om de toeristen heen. Hoe groeide dit Veluwse dorp uit tot een enorme toeristische trekplaats?

Jaarlijks krijgt de gemeente Barneveld bezoek van zo'n 450.000 toeristen en een groot deel daarvan settelt op één van de vele vakantieparken die Voorthuizen rijk is. Naar schatting van VisitVoorthuizen verblijven zo'n veertigduizend toeristen in de zomermaanden op de parken van Voorthuizen. De eerste toeristen trokken al naar Voorthuizen in 1740. Zij kwamen af op de bossen, de nabijgelegen zandverstuivingen bij Kootwijk, schilderachtige dorpjes in de omgeving, klederdracht en gebruiken. Dat schrijft Dick Veldhuizen op geschiedenisplatform MijnGelderland. In Voorthuizen waren de Zeven Heuveltjes, de heidevelden en plassen als het Aanschotergat en het Grijze Veen populair. 

Via Voorthuizen naar Hamburg

Al in 1741 werd Voorthuizen beschreven als een “zeer oud en vry groot Dorp” en als een “Pleisterplaats der Hessenkarren en Wagens, van of naar Zutfen, ’t Loo, Amersfoort, Deventer en Zwolle”, aldus VisitVoorthuizen. De Hoofdstraat, die dwars door het dorp loopt, speelt een grote rol in de geschiedenis van Voorthuizen. Die weg is namelijk al een eeuwen een deel van de postroute die steden in het westen van het land verbond met Hamburg. Dat maakte dat Voorthuizen goed bereikbaar was voor reizigers.

Doorreizigers konden dan overnachten bij herbergen, zoals de Moriaan, het Hamburger Posthuijs, later de Vergulde wagen, en het Utrechts Deventers Posthuijs. Voorthuizen werd nog beter bereikbaar toen in 1874 het station Barneveld Voorthuizen geopend werd, in de spoorlijn tussen Amsterdam en Winterswijk. In 1903 werd spoorweg Ede-Nijkerk geopend. Vanaf toen konden treinreizigers uitstappen bij het station aan De Ruyterlaan uitstappen. 

Foto: Hoe Voorthuizen uitgroeide tot toeristische trekpleister
Ansichtkaart uit de jaren '80 | Foto: Gemeentearchief Barneveld

Voorthuizense VVV

Rond die tijd, in 1907, werd de Voorthuizense VVV opgericht om nog meer toeristen te stimuleren naar Voorthuizen te trekken. Kort daarna gaven zij voor het eerst een toeristengids uit: een boekje met van negentien bladzijden met pagina's tekst en verder vooral advertenties. 

 Volgens de schrijver van het boekje had Voorthuizen haar populariteit voornamelijk te danken aan haar ligging: "De oorzaak hiervan zoeken wij in de echt landelijke ligging; een gezonde plaats, die door de lijn Ede-Nijkerk van alle plaatsen gemakkelijk te bereiken is; de eenvoudigheid en vriendelijkheid der bewoners; alles saam genomen een plaats om uit te rusten." 

Steeds meer overnachtingsplekken

Het aantal vakantiegangers groeide aan het einde van de negentiende eeuw en het begin van de twintigste eeuw. Daarmee groeide ook de behoefte aan pension en vakantiehuisjes. De toeristen uit de beginjaren verbleven voornamelijk in in tenten en kamers, maar eind jaren dertig waren er rondom het dorp ook bijna veertig pensions, twee hotels en enkele kampeerbedrijven. 

Rond 1935 verscheen er ook een nieuwe 'Gids voor Voorthuizen (Stroe en Kootwijk) op de Veluw". In die gids stonden zeven voorstellen om de dagen in Voorthuizen in te delen: "Maandag: we staan vroeg op,. Beginnen met een behoorlijk ontbijt, kijken onze fietsen na (niet te slappe banden, want deze zijn voor we het weten lek). 's Morgens vroeg is de Wereld dubbel mooi!"

Foto: Hoe Voorthuizen uitgroeide tot toeristische trekpleister
Deel van een 'Groeten uit Voorthuizen' ansichtkaart uit 1920 | Foto: Gemeentearchief Barneveld

Meer welvaart, meer toerisme 

Fast forward naar weer dertig jaar later. Na 1960, ten tijde van het economisch herstel was een binnenlandse vakantie voor steeds meer stedelingen een optie. Het aantal campings rondom Voorthuizen bleef groeien. Eind jaren 60 werd ook de A1 aangelegd, en werd Voorthuizen nog beter bereikbaar. 

Meer welvaart betekende ook dat gasten meer luxe verwachtten. Er kwamen luxe toiletgebouwen, restaurants, campingwinkels en zwembaden. Bungalowtenten maakten plaats voor stacaravans en deze op hun beurt voor recreatiebungalows. Zodanig dat er in het zuidoosten als het ware een tweede dorp verrees. Voor inkopen gingen, en gáán de gasten naar het dorp van Voorthuizen. 

Nog steeds populair 

Tot op de dag van vandaag is Voorthuizen nog steeds een erg populaire vakantiebestemming en staat volgens VisitVoorthuizen "nationaal en ook wel internationaal bekend als toeristendorp."

Met onder andere tien campings heeft Voorthuizen een ruim aanbod aan overnachtingsplekken. Senioren maken vaak gebruik van een plaats op een vakantiepark om daar in de zomermaanden of de weekenden te vertoeven.  Het Recreatiegebied Zeumeren, dat ook in Voorthuizen ligt, trekt jaarlijks 400.000 bezoekers. 

💬 Tip ons!

Heb jij een tip of opmerking? 
Mail naar de redactie: redactie@loemedia.nl  of bel 0525- 681899

  • Loe TV
  • Loeradio
advertentie