Loemedia

Schepen hebben Jaap altijd al geboeid, legt hij uit. “Auto’s en vrachtwagens vind ik ook mooi, maar die grote schepen hebben wel echt iets bijzonders. Dat heb ik altijd al gehad. Als 15-jarige jongen bouwde ik mijn eerste modelschip. Een sleepboot genaamd ‘De Zwarte Zee’. Die ging dan in een speciaal karretje achter de fiets en dan liet ik hem varen in de Arkervaart. Dat trok dan best wel wat bekijks.” De Zwarte Zee staat 50 jaar later nog steeds in zijn garage. Hij kon er nooit afscheid van nemen. “Ooit bood iemand er 1.000 gulden voor. Maar ik ga hem echt niet verkopen.”

Overnachting in de SS Rotterdam
Lange tijd deed Jaap niks meer met zijn hobby, tot hij vier jaar geleden twee nachten op de SS Rotterdam sliep. Het oude stoomschip van de Holland Amerika Lijn doet tegenwoordig dienst als hotel en attractie in de haven van Rotterdam. “Er was daar een winkeltje en daar lag een boek voor een kartonnen schaalmodel van de SS Rotterdam, een mooie basis voor mijn schip. Die heb ik toen alvast gekocht voor later.”

De ongeschilderde boot. Foto: Jaap van de Kraats

Bouwplaten vergroten
Ruim een jaar geleden ging Jaap met vervroegd pensioen en zo begon hij in maart 2023 aan het project. Hij liet eerst de bouwplaten uit het boek vergroten door zijn schoonzoon. Vervolgens zaagde hij alle onderdelen zoals de spanten en het dek uit multiplex en begon de bouw van het 1,85 meter lange schip met een schaal van 1:125.

Echt varen
Wat het schip extra bijzonder maakt is dat hij echt kan varen. Jaap tilt een stuk dek van de scheepsconstructie op waardoor de binnenkant zichtbaar wordt. De twee scheepsschroeven zijn verbonden met een op afstand bestuurbaar motortje. Het plan is om er straks dus ook echt het water mee op te gaan. Bang voor een Titanic-scenario is hij niet. “Ik heb er het volste vertrouwen in dat hij blijft drijven. Maar ik zal voor de zekerheid maar niet varen als het heeft gevroren”, zegt Jaap lachend.

Aan de binnenkant van het schip zijn de motortjes zichtbaar. Foto: VRMG

Slimmigheidjes
Speciaal voor het interview heeft Jaap zijn schip uit zijn werkschuurtje gehaald en buiten neergezet, want ‘dan komt 'ie mooier uit.’ Wie het schip van dichtbij bekijkt ziet dat alle details kloppen: relingen, ramen, beschildering. De modelbouwer maakte daarvoor ook gebruik van slimmigheidjes. “De patrijspoorten zijn gemaakt van oogjes voor schoenveters, de kleinste die ze hadden.” Voor de gaten van de kettingen op het voordek gebruikte hij een wat grotere maat.

Oog voor detail
Hoe langer je kijkt, hoe meer de details opvallen. Jaap pakt zijn telefoon erbij en scrollt enthousiast langs foto’s van de echte SS Rotterdam. “Je kan op internet genoeg afbeeldingen van het schip vinden. Zo kan je alles goed zien. In het boek van het kartonnen schaalmodel ontbreken sommige details, dus die kijk ik gewoon af van de foto’s. Het moet wel kloppen.”

Aan alle details is gedacht. Foto: VRMG

Nederlandse vlag
“Maar hij is nog niet helemaal klaar hoor”, waarschuwt de gepensioneerde klusser. “Er komen nog reddingsboten aan de zijkant en op het voordek mist een kraantje. En zo zijn er nog wat dingetjes.” De allerlaatste stap wordt de Nederlandse vlag op het achterdek. “Als die hangt is hij echt af.”

Volgend project
Als de SS Rotterdam straks vaart heeft Jaap al een volgend project in gedachten. “De Zwarte Zee is na 50 jaar wel aan een opknapbeurt toe. Dus die wil ik weer naar zijn oude staat terugbrengen. En misschien bouw ik daarna nog wel een ander schip.” Stilzitten zal Jaap dus voorlopig niet doen. De gepensioneerde Nijkerker heeft nog een hoop werk voor de boeg.

De patrijspoorten zijn gemaakt van oogjes voor schoenen. Foto: VRMG

Het boek van het kartonnen schaalmodel. Foto: VRMG

Twee eerder door Jaap gebouwde schepen met linksonder de Zwarte Zee. Foto: VRMG